เนื้อหาโดย : โดดเด่นดอทคอม

ว่านชักมดลูก เป็นพืชในวงศ์ขิง ลำต้นตั้งตรง แตกหน่อ เหง้ามีใบเกล็ดที่แก่และแห้งหุ้มเป็นวง เหง้าสีออกเหลืองหรือน้ำตาลอมส้มหรือแดง เหง้าแก่เปลี่ยนเป็นสีออกเทา เนื้อเหง้าสีส้มเข้มหรือแดงเข้ม ส่วนที่อ่อนสีจะจางลง กาบใบเรียงซ้อนเป็นลำต้นเทียม ผิวใบด้านบนสีเขียวเข้ม กลางใบเป็นแถบสีน้ำตาลอมแดง

ผิวใบด้านล่างสีเขียวน้ำทะเลหรือเขียวอ่อน ดอกช่อแบบเชิงลด ทรงกระบอก ริ้วประดับเรียงเวียน แต่ละริ้วมีกลีบย่อยอยู่ภายในซอก ริ้วประดับสีม่วง ดอกย่อยสีออกเหลือง ลักษณะลำต้นโดยทั่วไปคล้ายขมิ้นอ้อย

Depositphotos_28882349_m-2015

สมุนไพรว่านชักมดลูก ตามสรรพคุณตำรารายาไทยนั้น จะใช้ว่านชักมดลูกตัวเมียเป็นหลัก เพราะมีสรรพคุณรักษาอาการต่าง ๆของสตรี ไม่ว่าจะเป็นอาการประจำเดือนมาไม่เป็นปกติ ปวดท้องประจำเดือน ตกขาว เป็นต้น

จากสรรพคุณดังกล่าวนักวิจัยก็ได้ตีความว่า ว่านชักมดลูกน่าจะมีฤทธิ์คล้ายฮอร์โมนเพศหญิงหรือ เอสโตรเจน ซึ่งมีงานวิจัยได้พบว่าว่านชักมดลูกตัวเมียจะออกฤทธิ์ได้เป็นอย่างดีเพราะมีสารออกฤทธิ์ในกลุ่มไดแอริลเฮปตานอยด์ แม้จะมีโครงสร้างไม่เหมือนกับฮอร์โมนเอสโตรเจนก็ตาม และเรียกสารชนิดนี้ว่า ไฟโตเอสโตรเจน ซึ่งมีฤทธิ์คล้ายกับฮอร์โมนเอสโตรเจน ซึ่งวงการแพทย์ต่างก็ยอมรับว่าสารกลุ่มไฟโตเอสโตรเจนมีประสิทธิภาพในการรักษาสุขภาพต่าง ๆของสตรีวัยทองได้เป็นอย่างดี

Field of siam tulip flowers nature background model.

ประโยชน์และสรรพคุณ

ราก

  • แก้ท้องอืดเฟ้อ

เหง้า

  • เป็นยาบีบมดลูก ทำให้มดลูกเข้าอู่เร็วหลังจากการคลอดบุตร ทำให้ประจำเดือนมาปกติ ขับประจำเดือนในกรณีที่ประจำเดือนมาไม่ปกติ รักษาโรคมดลูกพิการปวดบวม
  • แก้ปวดมดลูก
  • แก้ริดสีดวงทวาร
  • แก้ไส้เลื่อน
  • ขับเลือด ขับลม ขับน้ำคาวปลา แก้โรคลม
  • รักษาอาการอาหารไม่ย่อย

Curcuma10005

ข้อควรระวังในการใช้ว่านชักมดลูก

  1. มีอาการตกขาวมากกว่าปกติ ซึ่งเป็นเรื่องที่พบได้บ่อยที่สุด แต่ก็มีคำแนะนำว่าสามารถรับประทานต่อไปได้เลย
  2. มีอาการวิงเวียนศีรษะ ปวดศีรษะ ตัวร้อน มีอาการไอเหมือนจะเป็นไข้ ซึ่งมักจะเกิดขึ้นได้สตรีที่ร่างไม่แข็งแรง และมีคำแนะนำว่าให้หยุดรับประทานสักพักจนกว่าอาการไข้จะหายไป แล้วให้รับประทานต่อในปริมาณที่ลดลงครึ่งหนึ่ง
  3. มีผื่นขึ้นบริเวณผิวหนังและตามลำตัว ซึ่งเป็นอาการที่พบได้น้อย ถ้าหากอาการไม่รุนแรงมากจนเกินสามารถรับประทานต่อได้ แต่ถ้าผื่นมากก็ให้ลดปริมาณลงครึ่งหนึ่ง หากอาการดีขึ้นค่อยกลับมารับประทานในปริมาณปกติ
  4. มีอาการปวดหน้าอก ตึงหน้าอก หรือปวดมดลูก ช่องคลอด แนะนำว่าหากมีอาการดังกล่าวให้ลดปริมาณยาลงครึ่งหนึ่ง หลังจากอาการดีขึ้นค่อยรับประทานในปริมาณปกติ
  5. สำหรับสตรีวัยทอง หรือวัยหมดประจำเดือน หลังจากรับประทานอาจจะมีประจำเดือนใหม่เกิดขึ้นได้ โดยคุณสามารถรับประทานต่อไปได้ ประจำเดือนก็จะค่อยๆ หมดไปเอง
  6. หากรับประทานว่านชักมดลูก ห้ามรับประทานของคาวจัด หรือมันเลี่ยนเกินไป เพราะจะทำให้ตัวยาอ่อนฤทธิ์ลงได้

ปัจจุบันมีการนำมาสกัดเป็นยารักษา มากมาย แต่พืชสมุนไพรทุกชนิด มีทั้งคุณและโทษ เพราะฉะนั้น โดดเด่นแนะนำให้อ่านศึกษาข้อมูลให้ดีก่อนนะคะ เพราะไม่งั้นจากการที่จะหามาทานเป็นยาแล้ว เดี๋ยวจะกลายเป็นยาพิษจนต้องเสียเงินเสียทองรักษากับหมอแทน หรืออาจเป็นอันตราย ถึงขั้นพิการหรือเสียชีวิตได้ เพราะฉะนั้นอย่างเสียง ควรอ่านผลเสียไว้ด้วยค่ะ

ข้อมูลจาก : wikipedia, คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล, หมอเส็ง,

เรื่องน่าสนใจ