2 ยาอันตรายที่ต้องระวัง ใช้ระยะยาวมีโอกาสเสี่ยงตับพัง! เพราะถ้ามองในมุมของหน้าที่ต่างๆ ที่มีต่อร่างกาย อวัยวะที่น่าจะเกี่ยวดองไปทุกบทบาท ทั้งการสร้าง เก็บสะสม ย่อย เผาผลาญสารอาหารต่างๆ การแข็งตัวของเลือด การสืบพันธุ์ รวมทั้งเป็นประตูด่านแรกของอาหาร ยา สารพิษ ทั้งแบบสังเคราะห์และธรรมชาติสร้าง ซึ่งผ่านเข้าปาก กระเพาะ ลําไส้ มาสู่ตับก่อน จึงไม่แปลกที่ตับจะได้รับการขนานนามว่าเป็นราชาแห่งอวัยวะ

 

2 ยาอันตรายที่ต้องระวัง
ภาพจาก mdedge.com

 

2 ยาอันตรายที่ต้องระวัง ใช้ระยะยาวมีโอกาสเสี่ยงตับพัง!

ตับ เป็นอวัยวะขนาดใหญ่อยู่ในช่องท้องด้านขวา มีหน้าที่สำคัญมากอีกประการหนึ่ง คือการดีท็อกซ์สารพิษทุกประเภทด้วยการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเคมีให้ขับออกจากร่างกายได้ง่าย ไม่ว่าสารนั้นจะอยู่ในเลือดที่ส่งตรงจากทางเดินอาหาร หรือไหลมาจากส่วนอื่นแล้ววกกลับมาทำลายที่ตับก็ตาม ในปัจจุบันมีรายชื่อสารพิษที่ยืนยันความเป็นพิษต่อตับมนุษย์อยู่ไม่น้อยกว่า 900 ชนิด ทั้งยารักษาโรค ยาสมุนไพร พิษจากธรรมชาติ และสารพิษอุตสาหกรรม โดยการเกิดพิษส่วนใหญ่เกิดจากการได้รับพิษต่อเนื่องจนตับซ่อมตัวเองไม่ทัน เช่น ดื่มสุราบ่อย กินยาบ่อยหรือเกินที่กําหนด แต่บางครั้งอาจเกิดจากการรับพิษแบบครั้งเดียว จอดซึ่งพบได้น้อยกว่า

 

2 ยาอันตรายที่ต้องระวัง
ภาพจาก elsevier.es

 

อาการที่แสดงว่าตับพังมีหลายอย่าง ทั้งปวดท้อง ปวดเมื่อยตามตัว ดีซ่าน อย่างไรก็ตามสิ่งที่น่ากลัวของพิษที่ทําลายตับคือค่อยเป็นค่อยไปจนไม่รู้ตัว แต่มองในแง่ดีคือยังมีเวลาให้แพทย์จับได้ไล่ทัน ทว่าหลายครั้งก็เป็นแบบฉับพลันที่นําไปสู่ความตาย หรือการเปลี่ยนตับ ทั้งนี้เพราะกลไกทําร้ายตับของสารพิษแต่ละชนิดนั้นแตกต่างกัน เช่น ทำลายเซลล์ตับตรงๆ ก็มี ส่งสัญญาณบีบเค้นสร้างความเครียดจนเซลล์ตับยอมตายไปเองก็มี หรืออีกวิธีคือสารพิษนั้นต่อตัวกับโปรตีนจําเพาะบางตัวในตับและ กลายร่างเป็นผู้ทรยศ (Neoantigens) แล้วส่งเสียงร้องเรียกเม็ดเลือดขาวมาทําลายทั้งผู้ทรยศกับเซลล์ตับไปพร้อมกันในทํานองแพ้ภูมิตัวเองนั่นล่ะค่ะ 

2 ยาทำลายตับที่ควรระวัง

 

2 ยาอันตรายที่ต้องระวัง
ภาพจาก tajdearobpharma.com
  • ยาลดไขมันในเลือด
    เพราะยากลุ่มนี้ทุกตัวอาจมีผลต่อตับเล็กน้อย (แต่เทียบกับสรรพประโยชน์จากการลดไขมันในเลือดแล้วก็คุ้มที่จะกินค่ะ) มักไม่ก่ออันตรายร้ายแรง อาจแค่ปวดกล้ามเนื้อ หรือเอนไซม์ตับสูงเล็กน้อยในเกณฑ์ที่ยอมรับได้

 

ภาพจาก foxnews.com
  • ยาลดไขมันชื่อ ไนอาซิน (Nacin)
    หลายคนคงคุ้นชื่อนี้เพราะไนอาซินเป็นสมาชิกในกลุ่มวิตามินบีนั่นเอง ถ้าใช้ในขนาดยาสูงเพื่อการรักษาแล้ว สามารถลดไขมันเลว เพิ่มไขมันดีในเลือดได้ค่อนข้างดีกว่ายาอื่นในกลุ่มเดียวกัน เรียกว่าออกฤทธิ์ดี แต่ก็ก่อพิษเด่นเช่นกัน สิ่งที่น่ากลัวของไนอาซินคืออาจมีผู้รู้เท่าไม่ถึงการณ์ซื้อในรูปอาหารเสริม มากิน เมื่อกินต่อเนื่องหรือปริมาณมากอาจเกิดอันตรายได้ แต่ถ้าอยู่ในการดูแลของแพทย์และเจาะเลือดตรวจค่าเอนไซม์ตับเป็นประจําก็พออุ่นใจได้ค่ะ

 

……………………………………………………………………………………………

ดังนั้น ก่อนจะเลือกซื้อยาหรืออาหารเสริมต้องหาข้อมูลให้รอบด้าน ปรึกษาผู้รู้และควรอยู่ในความดูแลของแพทย์จะดีที่สุด อย่าหลงเชื่อแบรนด์ดี ยี่ห้อดังหรือพรีเซ็นเตอร์สวยหล่อ พูดจาฉะฉาน ระวังตับจะจากลาคุณไปแบบไม่รู้ตัวนะคะ

 

เนื้อหาโดย Dodeden.com

เรื่องน่าสนใจ