ครม.อนุมัติเพิ่มค่าธรรมเนียมทำบัตรประชาชนใหม่ กรณีบัตรหายเพิ่มจาก 20 บาทเป็น 100 บาท หลังพบต้นทุนพุ่งที่ใบละ 54.64 บาท และมีจำนวนบัตรหาย 3 ปีกว่า 6 ล้านใบ พร้อมอนุมัติแก้กฎหมายเวนคืน ปิดช่องโหว่ให้ประโยชน์ประชาชนมากขึ้น
พล.ต.สรรเสริญ แก้วกำเนิด รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ที่มี พล.อ.ประวิตร วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม เป็นประธาน เห็นชอบการกำหนดค่าธรรมเนียมเกี่ยวกับการออกบัตรประจำตัวประชาชนใหม่กรณีบัตรหายหรือถูกทำลาย บัตรชำรุดในสาระสำคัญ หรือแก้ไขชื่อตัว ชื่อสกุล หรือชื่อตัวและชื่อสกุลในทะเบียนบ้าน หรือย้ายที่อยู่จากเดิมฉบับละ 20 บาท เป็นฉบับละ 100 บาท
เพื่อให้สอดคล้องกับค่าใช้จ่ายการจัดทำบัตรประจำตัวประชาชนที่สูงขึ้น รวมทั้งให้อธิบดีกรมการปกครองมีอำนาจประกาศให้เขตท้องที่ใดท้องที่หนึ่งในเขตการให้ความช่วยเหลือผู้ประสบภัยพิบัติกรณีฉุกเฉินเป็นเขตยกเว้นค่าธรรมเนียมดังกล่าว โดยให้มีผลนับแต่วันที่ร่างกฎกระทรวงดังกล่าว ประกาศใช้ในราชกิจจานุเบกษาต่อไป
ทั้งนี้ กระทรวงมหาดไทยพิจารณาแล้วเห็นว่า การเก็บอัตรา 20 บาท เป็นอัตราที่น้อยกว่าอัตราต้นทุนการดำเนินการจัดทำบัตรประชาชนต่อ 1 คน ที่ต้องใช้งบประมาณฉบับละ 54.64 บาท โดยแยกเป็นค่าวัสดุบัตร ค่าวัสดุผลิตบัตรสำหรับเครื่องพิมพ์ ค่ากระบวนการพร้อมข้อมูลต่อการใช้ งาน ค่าเช่าระบบคอมพิวเตอร์ และต้นทุนอื่นๆ ซึ่งเป็นราคาที่ไม่รวมค่าใช้จ่ายของเจ้าหน้าที่ ค่าผลิต และค่าบริหารจัดการในการผลิตบัตรจึงทำให้ราคาต่อหน่วยมีราคาสูงกว่าราคาให้บริการจัดทำบัตรและทำให้เป็นภาระต่องบประมาณของรัฐบาล
นอกจากนี้จากการสำรวจข้อมูลจากฐานข้อมูลกลางทางทะเบียนพบว่า มีข้อมูลเกี่ยวกับการขอทำบัตรประจำตัวประชาชนใหม่กรณีบัตรหายช่วงระหว่างวันที่ 1 ก.ย.2554-31 พ.ค.2555 ซึ่งเป็นช่วงที่เคยปรับขึ้นไปเก็บค่าธรรมเนียมบัตรหาย 100 บาท พบว่ามีบัตรหายจำนวน 1,416,915 ราย
ขณะที่ช่วงระหว่างวันที่ 1 มิ.ย.2555-7 มิ.ย.2558 ซึ่งลดการเก็บค่าธรรมเนียมลงมาที่ 20 บาท พบว่ามีจำนวนบัตรหาย 6,108,412 ราย กรณีบัตรชำรุดในสาระสำคัญ 1 ต.ค.2555-31 ต.ค.2557 จำนวน 3,129,281 ราย และกรณีแก้ไขชื่อตัว ชื่อสกุล หรือชื่อตัวและชื่อสกุลในทะเบียนบ้านหรือย้ายที่อยู่ ช่วงวันที่ 1 ต.ค.2555-31 ต.ค.2557 จำนวน 1,434,314 ราย ซึ่งจะเห็นได้ว่า การขอบัตรใหม่กรณีบัตรหายมีอัตราที่สูง โดยเฉพาะช่วงบังคับใช้ค่าธรรมเนียม 20 บาท ซึ่งเป็นอัตราค่าธรรมเนียมที่ต่ำ จึงทำให้ประชาชนไม่ตระหนักถึงความสำคัญและระมัดระวังในการเก็บรักษาบัตร
ขณะเดียวกัน กระทรวงมหาดไทยยังรายงานอีกว่า ปัญหาการทุจริตด้านบัตรประจำตัวประชาชน ส่วนใหญ่มักเกิดจากกรณีขอมีบัตร กรณีบัตรหายมากที่สุด ซึ่งทำให้บุคคลที่มีเจตนาทุจริตอาศัยเป็นช่องทางเพื่อดำเนินการขอบัตรใหม่ เนื่องจากปัจจุบันการขอบัตรใหม่สามารถทำได้สะดวกทุกสำนักทะเบียนและมีการจัดเก็บค่าธรรมเนียมต่ำเพียงฉบับละ 20 บาท จึงควรปรับเป็น 100 บาท เพื่อเป็นการป้องกันการทุจริต และการกระทำความผิดเกี่ยวกับบัตรประชาชน ซึ่งมีผลกระทบต่อความมั่นคงของประเทศ
อย่างไรก็ตาม ทางสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) ให้ความเห็นว่า เห็นควรให้ความเห็นชอบในเรื่องดังกล่าว เพื่อให้สอดคล้องกับต้นทุนการผลิตและจัดทำบัตรประจำตัวประชาชน ซึ่งจะเป็นประโยชน์ในการแบ่งเบาภาระงบประมาณภาครัฐ และสอด คล้องกับสภาวะเศรษฐกิจในปัจจุบัน อย่างไรก็ตามเมื่อร่างกฎกระทรวงมีผลบังคับใช้ตามที่เสนอแล้ว กระทรวงมหาดไทยควรประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนรับทราบ และพึงระวังการรักษาเอกสารของทางราชการด้วย
พล.ต.สรรเสริญกล่าวต่อว่า ที่ประชุม ครม. ยังได้เห็นชอบการแก้ไข พ.ร.บ.ว่าด้วยการเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ ตามที่กระทรวงคมนาคมเสนอ โดยปรับแก้รายละเอียดของข้อกฎหมายบางประการที่ไม่เป็นธรรม และไม่ครอบคลุมถึงผู้ได้รับผลกระทบจากการเวนคืนให้ได้รับประโยชน์มากขึ้น โดยเฉพาะกรณีของผู้ที่อยู่อาศัย หรือประกอบการค้าขายในพื้นที่ที่ถูกเวนคืน ซึ่งไม่ใช่เจ้าของหรือผู้เช่าที่มีหลักฐานเดิมจะไม่ได้รับการชดเชยหรือดูแลจากภาครัฐเมื่อถูกเวนคืนพื้นที่ประกอบอาชีพ แต่กฎหมายใหม่ที่ออกมานี้ กำหนดให้ผู้ที่ได้รับผลกระทบจะได้เงินค่าทดแทนด้วย
ขณะเดียวกัน ยังกำหนดให้รัฐสามารถนำที่ดินส่วนที่เหลือจากการใช้ตามวัตถุประสงค์ของการเวนคืนซึ่งเดิมนำไปใช้อย่างอื่นไม่ได้ ให้นำไปใช้เพื่อแก้ปัญหาทางสังคมหรือเพื่อประโยชน์ด้านสวัสดิการของรัฐได้ พร้อมกันนี้กรณีของที่ดินที่เวนคืนบางส่วนรัฐเวนคืนไปไม่หมด เอาเฉพาะที่จำเป็นไป แต่ยังเหลือที่ดินส่วนหนึ่งที่มีจำนวนไม่ถึง 25 ตร.ว. ส่งผลเสียต่อเจ้าของที่ดินใช้ประโยชน์ไม่ได้ ขายต่อได้ราคาไม่ดี เพราะที่ดินน้อย กฎหมายฉบับนี้ก็กำหนดว่า เมื่อรัฐจะเวนคืนก็ต้องเวนคืนส่วนนี้ไปด้วยจะได้ไม่เป็นภาระเจ้าของที่ดิน
