กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เตือนประชาชนอย่าหลงเชื่อโฆษณา ผลิตภัณฑ์กระชับช่องคลอด ที่อวดอ้างเกินจริงว่าใช้ทากระชับช่องคลอด เพราะนอกจากจะไม่มีสรรพคุณตามที่กล่าวอ้าง ยังอาจทำให้เกิดอาการแพ้ มีบาดแผลที่ปากมดลูก ทำให้มีโอกาสที่เซลล์จะกลายเป็นเซลล์มะเร็งในอนาคต
นายแพทย์สุขุม กาญจนพิมาย อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวว่า ผลิตภัณฑ์กระชับช่องคลอดหรือยากวาด ช่องคลอด ซึ่งจำหน่ายกันมากในสื่อออนไลน์ มักจะมีการอวดอ้างสรรพคุณเกินจริง เช่น ทำให้ฟิต หรือกระชับ จำหน่ายในรูปแบบของผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร หรือยาแผนโบราณ อาจแจ้งส่วนประกอบเป็นสมุนไพรซึ่งเป็นเท็จ เพื่อให้เข้าใจว่าสามารถใช้ได้ อย่างปลอดภัยไม่มีผลข้างเคียง ซึ่งรูปแบบที่พบได้แก่ ชนิดผง เม็ด ใช้เหน็บหรือกวาดช่องคลอด เจลและครีม ใช้ทาบริเวณช่องคลอด
อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวต่อไปอีกว่า กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้รับตัวอย่างผลิตภัณฑ์ยากวาดช่องคลอดมาตรวจ มีลักษณะเป็นผงสีน้ำตาล แจ้งส่วนประกอบสำคัญคือ ว่านชักมดลูก ขมิ้นอ้อย ต้นธูปดำ รางจืด เปลือกทับทิม และตัวยาอื่นๆ โดยมีขายทางอินเตอร์เน็ต ผลการตรวจวิเคราะห์พบสารสำคัญในผลิตภัณฑ์ดังกล่าว 3 ชนิด ได้แก่ โยฮิมบี (Yohimbine) , วินคามีน (Vincamine) และ อะรีโคลีน (Arecoline) แต่ไม่พบสารสำคัญตามที่แจ้งแต่อย่างใด นอกจากนี้ ยังพบว่าตัวอย่างที่ได้รับมีความเป็นกรดสูงมาก ซึ่งอาจก่อให้เกิดการระคายเคืองผิวหนัง
สำหรับ โยฮิมบี (Yohimbine) เป็นสารสกัดจากเปลือกไม้โยฮิมบี เป็นพืชพื้นเมืองที่มีถิ่นฐานในประเทศไนจีเรีย และแคมเมอรูน กล่าวอ้างว่าใช้เพื่อเพิ่มอารมณ์ทางเพศ จัดอยู่ในผลิตภัณฑ์อันตราย องค์การอาหารและยาของประเทศสหรัฐอเมริกาและในสหภาพยุโรป (EU) ได้บรรจุโยฮิมบีอยู่ในบัญชีรายชื่อส่วนประกอบที่ต้องอยู่ภายใต้การควบคุมของสหภาพยุโรป ตั้งแต่ปี 2558
เนื่องจากไม่สามารถลงความเห็น ได้ว่า โยฮิมบี มีความปลอดภัยเมื่อนำมาใช้เป็นส่วนประกอบอาหาร รวมถึงมีอาการ อันไม่พึงประสงค์ เช่น เหงื่อออก คลื่นไส้ อาเจียน กระสับกระส่าย ความดันโลหิตสูง หากได้รับในปริมาณมากและระยะเวลานาน อาจทำให้หัวใจวาย ไตวาย และเสียชีวิตได้ วินคามีน (Vincamine) เป็นสารอัลคาลอยด์จากพืช ชื่อ Vinca minor L มีผลทำให้หลอดเลือดขยายตัว อาจเพิ่มความรู้สึกทางเพศเมื่อใช้ทาภายนอกในเพศหญิง
มีผลข้างเคียงทำให้ความดันโลหิตต่ำ และไม่ควรใช้ในผู้ป่วยโรคตับและโรคหัวใจ อะรีโคลีน (Arecoline) เป็น สารอัลคาลอยด์จากต้นหมาก สามารถกระตุ้นระบบประสาท ทำให้ร่างกายตื่นตัว มีโครงสร้างคล้ายกับสารนิโครตินถ้าใช้ในปริมาณสูงมากๆ จะขับประจำเดือนและอาจทำให้แท้งบุตรได้ ผลข้างเคียง คือ แน่นหน้าอก หายใจลำบาก ตาพร่า เหงื่อออกมาก กระสับกระส่าย กล้ามเนื้ออ่อนแรง เมื่อใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานอาจก่อให้เกิดโรคมะเร็ง
“อย่างไรก็ตาม ธรรมชาติของช่องคลอดนั้น มีความยืดหยุ่นเป็นปกติอยู่แล้ว ปัญหาการไม่ฟิต ไม่กระชับในผู้หญิง ที่ผ่านการมีเพศสัมพันธ์ แม่หลังคลอด หรือผู้สูงอายุที่มีปัญหากลั้นปัสสาวะไม่ได้ เมื่อไอ จาม มดลูกหย่อนเมื่อเข้าวัยชรา สามารถบริหารกล้ามเนื้อบริเวณนั้นให้ฟิตกระชับได้ ไม่ควรใช้ผลิตภัณฑ์เหล่านี้บริเวณช่องคลอด เพราะไม่ได้สรรพคุณ ตามที่กล่าวอ้างจริง อาจทำให้เกิดการแพ้ ระคายเคือง เกิดเป็นแผลพุพอง แสบคัน และอาจเกิดแผลที่ปากมดลูก ซึ่งมีโอกาสที่เซลล์จะกลายเป็นเซลล์มะเร็งได้ในอนาคต” นายแพทย์สุขุม กล่าว