ภาวะแพ้ยา เป็นปัญหาที่พบบ่อยมากในปัจจุบัน คนที่จําเป็นต้องทานยาหลายชนิด เช่น ผู้ป่วยสูงอายุ และผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง มีโอกาสที่จะแพ้ยาสูงขึ้น 

 

ภาวะแพ้ยา
ภาพจาก : jointsmedicine.com

 

การแพ้ยาแสดงออกที่อวัยวะต่างๆ ได้ทุกอวัยวะ ผิวหนังเป็นอวัยวะที่สังเกตเห็นได้ง่าย จึงพบว่าการแพ้ยาเกิดเป็นพื้นที่ผิวหนังบ่อยที่สุด ผื่นแพ้ที่เกิดจากยา อาจเกิดจากพิษโดยตรงของยา หรือเกิดจากปฏิกิริยาของร่างกายที่มีต่อยาไวเกินไปก็เป็นได้

 

ภาวะแพ้ยา มีผื่นขึ้นแบบรุนแรง ต้องรับมืออย่างไร ?

ในกรณีที่เกิดจากปฏิกิริยาไวเกินไป หรือแพ้ปริมาณของยา จะไม่มีผลแต่ประการใด ระยะเวลาหลังได้รับยาครั้งแรก จนเกิดผล มักใช้เวลาประมาณ 1-3 สัปดาห์ แต่ถ้าผู้ป่วยที่เคยได้รับยานั้นมาก่อน แล้วหยุดยาไประยะหนึ่งก่อนมีผื่น เมื่อกลับมาได้ยานั้นใหม่ ผลจะเกิดได้เร็ว แม้ในวันแรกที่ได้รับยา ซึ่งผื่นแพ้ยาอาจแสดงออกในลักษณะของโรคผิวหนังแบบต่างๆ เช่น ผื่นลมพิษ เป็นปื้นนูนแดง คัน แต่ละผื่นจะยุบหายไปภายใน 24 ชั่วโมง โดยไม่มีร่องรอยเหลืออยู่ ผื่นหนึ่งขึ้นผื่นหนึ่งยุบ เปลี่ยนที่ไปเรื่อยๆ บางครั้งอาจมีปากหรือตาบวมร่วมด้วย

 

 

ภาวะแพ้ยา
ภาพจาก : medicalnewstoday.com
  • ผื่นชนิด Maculopapular Rash พบได้บ่อยที่สุดในบรรดาผื่นแพ้ยา มีลักษณะเป็นจุดหรือตุ่มแดงเล็กๆ ขึ้นทั่วตัว และมีอาการคัน
  • ผื่นแพ้ยาแบบผิวหนังอักเสบ เป็นตุ่มแดงใส คล้ายมีน้ำอยู่ในผิวหนัง เกิดเฉพาะที่ หรือทั่วตัวก็ได้ แล้วแต่ยาที่เป็นสาเหตุ มักมีอาการคันมาก
  • ผื่นแพ้ยาแบบผิวหนังทั่วตัวแดงลอกเป็นขุย (Exfoliative Dermatitis) มีลักษณะเป็นผื่นแดง ทั่วตัว มีขุยลอกออกได้ และมีอาการคัน

 

ภาวะแพ้ยา
ภาพจาก : regionalderm.com
  • ผื่นแพ้ยาแบบขึ้นที่เดิมทุกครั้งที่ได้รับยานั้น (Fixed Drug Eruptions) เป็นผื่นบวมแดงรูปร่างกลมหรือรี มีขอบชัด เวลาหายจะกลายเป็นสีน้ำตาลเทา หรือสีออกม่วง ลักษณะพิเศษของผื่นแพ้ยาชนิดนี้คือ เกิดซ้ำที่เดิมทุกครั้งที่ได้รับยาที่เป็นต้นเหตุ
  • ผื่นแพ้ยาแบบตุ่มน้ำพอง มีหลายชนิด บางชนิดเป็นทั้งที่ผิวหนังและเยื่อบุต่างๆ เช่น ที่ตา ในปาก ชนิดที่รุนแรง ผิวหนังและเยื่อบุจะมีเนื้อตายและหลุดออกเป็นรอยแผลถลอกเป็นบริเวณกว้างและรุนแรง ถ้าสงสัยว่ามีผื่นชนิดนี้ควรรีบพบแพทย์ โดยเร็ว

นอกจากผื่นแพ้ที่ผิวหนังแล้ว ผู้ป่วยอาจมีไข้ มีอาการตามระบบต่างๆ เช่น อาการทางระบบทางเดินอาหาร การหายใจ ระบบหัวใจและหลอดเลือด ระบบประสาท ตับหรือไตทํางานผิดปกติจากผลของยาได้ สิ่งสําคัญที่ควรจําคือ อาจมีอาการในระบบอื่นๆ โดยไม่มีผื่นผิวหนังเลยก็เป็นได้ หากมีข้อสงสัย หรือไม่แน่ใจ ควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็ว

 

••••••••••••••••••

หากเกิดอาการผิดปกติในระหว่างที่ทานยา เช่น มีผื่นที่ผิวหนัง ให้หยุดยาที่สงสัยว่าจะเป็นสาเหตุทันที แล้วรีบปรึกษาแพทย์เพื่อการตรวจวินิจฉัยและการรักษาที่ถูกต้อง หากทราบว่าแพ้ยาอะไร ให้จดบันทึกไว้ แล้วแจ้งให้แพทย์ผู้ทําการรักษาทราบว่าแพ้ยาอะไรบ้างทุกครั้งเมื่อเจ็บป่วย หรือจําเป็นจะต้องได้รับยาค่ะ

 

เนื้อหาโดย Dodeden.com

เรื่องน่าสนใจ