องค์การยูเนสโกประกาศให้วันที่ 5 ตุลาคมของทุกปี เป็นวันครูโลก เพื่อเป็นการยกย่องบุคคลที่มีบทบาทในการขับเคลื่อนการศึกษา และเพื่อให้ครูตระหนักถึงความรับผิดชอบต่อสังคม
วันครูโลก (World Teachers’ Day) เกิดขึ้นครั้งแรกเมื่อวันที่ 5 ตุลาคม พ.ศ.2537 ในการประชุมสัมนาทางการศึกษานานาชาติ โดยองค์การการศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือยูเนสโก ได้จัดงานวันครูโลก เพื่อประกาศยกย่องครูให้เป็นบุคคลสำคัญ เนื่องจากมีบทบาทในการขับเคลื่อนการศึกษาให้มีความเจริญก้าวหน้า และเพื่อให้ครูทั่วโลกได้ตระหนักถึงความรับผิดชอบของตนที่มีต่อสังคม ตลอดจนเพื่อปลูกฝังจิตสำนึกที่ดีในการช่วยเหลือมนุษย์
วันครูโลก 5 ตุลาคม ยังเป็นการระลึกถึงวันครบรอบการลงนามในเอกสาร UNESCO/ILO Recommendation Concerning the Status of Teachers ในปี ค.ศ.1966 (พ.ศ.2509) ซึ่งเป็นเอกสารสากลที่รับรองสิทธิและสภาพของคนที่ประกอบวิชาชีพครูทั่วโลก (หลังจากนี้ในปี ค.ศ.1997 ยังมีการลงนามเอกสาร Recommendation concerning the Status of Higher-Education Teaching Personnel เพื่อให้ความสำคัญกับบุคลากรอุดมศึกษาด้วย)
สำหรับวันครูโลกในประเทศไทย สมาคมการศึกษาแห่งประเทศไทยและคุรุสภา ได้ร่วมกับองค์กรการศึกษาต่างๆ จัดงาน “วันครูโลก” ขึ้นครั้งแรกในวันที่ 5 ตุลาคม พ.ศ.2547 โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากองค์สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จเป็นประธานในพิธีเปิดงาน มีการเชิญผู้ทรงคุณวุฒิทางการศึกษาระดับโลกมาบรรยายให้ความรู้ ซึ่งการจัดงานดังกล่าวประสบความสำเร็จเป็นอย่างยิ่ง คณะกรรมการจัดงานฯ จึงมีมติให้จัดงานวันครูโลกขึ้นเป็นประจำทุกปีอย่างต่อเนื่อง
วันที่ 5 ตุลาคมของทุกปี ไม่ใช่เพียงวันแห่งการเชิดชูเกียรติให้กับครูเท่านั้น แต่เป็นวันสร้างการเปลี่ยนแปลงให้กับครู ผู้บริหารการศึกษา และผู้กำหนดนโยบาย ที่จะร่วมมือกันส่งเสริมและสนับสนุนให้ครูมีทักษะและศักยภาพสามารถยกระดับคุณภาพการเรียนการสอนให้สอดคล้องกับสภาพสังคมที่เปลี่ยนไป เพื่อผลลัพธ์สูงสุดในการบ่มเพาะคนที่มีคุณภาพ มีสำนึกพลเมือง รู้สิทธิและหน้าที่ มีจิตสาธารณะและประกอบสัมมาชีพให้กับสังคม
