หลายๆ คนเคยสงสัยกันบ้างมั๊ยค่ะ ว่าทำไมในวันคริสมาสต์นั้น แทนที่จะเขียนว่า “Merry Christmas” แต่กลับเขียนว่า “Merry X’mas” หรือ “Merry Xmas” ซึ่ง บางคนก็อาจจะทราบว่า “X” นั้นแทนคำว่า “Christ” แต่วันนี้ เราจะมาเฉลยให้ฟังแบบกระจ่างแจ้งกันไปเลยว่า ทำไมถึงต้องใช้ “X” แทน
คำว่า “X’mas” นั้นเป็นคำย่อซึ่งใช้กันโดยทั่วไปของคำว่า “คริสต์มาส” คำว่า “-มาส” มาจากคำในภาษาอังกฤษโบราณ ซึ่งนำมาจากภาษาละตินอีกทีหนึ่ง หมายถึง “มิสซา” ซึ่งหมายถึงพิธีศีลมหาสนิทของคริสตชน ส่วนตัวอักษร “X” ใน X’mas มาจากตัวอักษรกรีก “ไค” (เท่ากับพยัญชนะ ch ในภาษาอังกฤษ) ซึ่งมีรูปร่างเหมือนตัว X และเป็นตัวอักษรตัวแรกของคำว่า Χριστός (อ่านว่า Christos) ซึ่งมีความหมายว่า “คริสต์” นั่นเองค่ะ
โดยแต่เดิมนั้น ก็ใช้คำว่า “Christmas” กันมาตลอด แต่เพิ่งจะเริ่มมาใช้คำว่า “X’mas” แทน จากหลักฐานปรากฎว่า การใช้ “X” เป็นคำย่อแทนคำว่า “Christ” นั้นปรากฎครั้งแรกไม่เกิน ค.ศ. 1100 และคำว่า “X’mas” ปรากฎขึ้นครั้งแรกในปี ค.ศ. 1551
Merry X’mas ซึ่งที่จริงแล้ว ฝรั่งเองเขาไม่ชอบเขียนคำว่า “X’mas” แทน “Christmas” เท่าใดนัก บทความใน นิวยอร์กไทมส์, เดอะไทมส์, เดอะการ์เดียน และบีบีซี จะตัดคำดังกล่าวออก รวมทั้งใน The Cambridge Guide to Australian English Usage กล่าวว่า “Xmas” ควรถูกพิจารณาว่าเป็นการสะกดแบบไม่เป็นทางการ และควรสงวนไว้สำหรับบริบทที่ต้องการความสั้นกระชับ เช่น ในพาดหัวข่าวและในบัตรอวยพรเท่านั้น ซึ่งถ้าจะให้เปรียบกับภาษาไทยแล้ว ก็คงจะคล้ายๆกับคำว่า “อย่างไร” ซึ่งเป็นภาษาเขียน แต่เราจะนิยมใช้คำว่า “ยังไง” มากกว่าในภาษาพูดนั่นเองค่ะ
ภาพจาก glitter.mthai.com
เอาละค่ะ ตอนนี้ก็ถือว่าได้รู้ที่มาที่ไปของคำว่า “X’mas” กันแล้ว ซึ่งก็ถือว่าไม่มีผิดหรือถูกกับการใช้ “X’mas” หรือ “Christmas” แต่ถ้าจะใช้แบบเป็นทางการหน่อยก็ควรใช้คำว่า “Christmas” ดีกว่านั่นเองค่ะ