แม้จะผ่านมาแล้วหมาดๆ แต่ก็อยากให้นักท่องเที่ยวทุกคนได้เก็บข้อมูลไว้ เผื่อปีหน้ามีโอกาสไปฮ่องกง จะได้ไม่พลาด
เราหมายถึง เทศกาลซาลาเปาบนเกาะเฉิ่งเจ้า (Cheung Chau Bun Festival) หนึ่งในเทศกาลฉลองสีสันทางวัฒนธรรมที่ยิ่งใหญ่และมีชีวิตชีวาที่สุดในรอบปีของฮ่องกง ที่จัดขึ้นเมื่อวันที่ 25 – 26 พฤษภาคม 2558 ที่ผ่านมา
เทศกาลซาลาเปานี้ได้รับการสืบทอดมายาวนานกว่าหลายร้อยปีที่เกาะเฉิ่งเจ้า เกาะเล็กๆ ที่อยู่ห่างจากเกาะฮ่องกงไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ประมาณ 10 กิโลเมตร ทุกๆ ปี ผู้คนนับพันต่างหลั่งไหลมาที่เกาะแห่งนี้เพื่อร่วมชมขบวนพาเหรด “พิ้ว เส๊ก” ร่วมเชียร์การแข่งเก็บซาลาเปาบนหอสูง และลิ้มรสซาลาเปานำโชค “เผ่ง อ๊อน เป๊า” ซึ่งล้วนแต่เป็นพิธีกรรมดั้งเดิมที่มีมาแต่โบราณ
ประเพณีเหล่านี้ได้รับการสืบทอดจากรุ่นสู่รุ่น อย่างไรก็ตาม ในทุกๆ ปีจะมีการเพิ่มไฮไลท์ใหม่ๆ ตามยุคสมัย เพื่อดึงดูดความสนใจของคนรุ่นใหม่ โดยในปีนี้มีศิลปินรับเชิญจากเกาหลีมาร่วมขบวนแห่พาเหรดของเหล่าเทพเด็ก อีกทั้งยังเป็นครั้งแรกที่จะมีการทำขนมมาการอง เผ่ง อ๊อน หรือมาการองนำโชคไส้ชาจีน ให้ผู้เข้าร่วมงานได้ลิ้มลองเพื่อความเป็นสิริมงคลอีกด้วย
สำหรับประวัติความเป็นมาของเทศกาล ตามความเชื่อโบราณเล่าขานกันว่า ช่วงปลายสมัยราชวงศ์ชิง (ค.ศ.1644-1911) ได้เกิดโรคระบาดครั้งใหญ่บนเกาะเฉิ่งเจ้า คร่าชีวิตผู้คนบนเกาะไปเป็นจำนวนมาก ชาวบ้านจึงสร้างแท่นบูชาหน้าวัดปักไต้เพื่อวิงวอนให้เทพเจ้าปักไต้ช่วยคุ้มครองและขับไล่วิญญาณร้ายออกไปจากเกาะแห่งนี้
รวมทั้งได้ทำการแห่รูปปั้นของเทพเจ้าไปตามตรอกซอกซอยต่างๆ ทั่วทั้งเกาะ หลังจากการประกอบพิธีกรรมตามความเชื่อของลัทธิเต๋านี้ โรคระบาดดังกล่าวก็ได้หายไปจากเกาะอย่างน่าอัศจรรย์ เทศกาลซาลาเปาที่มีมานานหลายร้อยปีนี้จึงได้รับการสืบทอดมาถึงปัจจุบัน อีกทั้งยังได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมประจำชาติจีนอีกด้วย
เทศกาลซาลาเปาบนเกาะเฉิ่งเจ้ามีกิจกรรมที่น่าสนใจมากมาย ได้แก่ พิธีกรรมตามความเชื่อในลัทธิเต๋า ขบวนพาเหรดของเหล่าเทพเด็ก และการแข่งขันเก็บซาลาเปาจาก “หอคอยซาลาเปา” อันน่าตื่นตาตื่นใจ ส่วนขบวนพาเหรด “พิ้ว เส๊ก” หรือขบวนพาเหรดของเหล่าเทพเด็ก เป็นหนึ่งในไฮไลท์หลักของเทศกาลซาลาเปาบนเกาะเฉิ่งเจ้า
ปัจจุบันชาวบ้านจัดแจงนำเด็กมาแต่งกายเลียนแบบเทพเจ้าในตำนานรวมถึงคนมีชื่อเสียง เด็กๆ ต้องนั่งนิ่งๆ บนเก้าอี้ที่ถูกซ่อนอยู่ใต้เสื้อผ้าของพวกเขา เพื่อให้ผู้ชมเห็นราวกับว่าเด็กเหล่านี้ลอยอยู่บนอากาศ ในขณะที่แห่ไปรอบเมือง พร้อมกับขบวนเชิดสิงโตและเสียงดนตรีจากฆ้อง
เมื่อใกล้ถึงเวลาเที่ยงคืน หน้าวัดปักไต้ซึ่งกลายเป็นสถานที่จัดแข่งขันปีนหอคอยเก็บซาลาเปานั้น ผู้เข้าแข่งขันทั้งหมดจะยืนประจำที่ บริเวณฐานล่างสุดของหอคอยไม้ไผ่ที่สูงถึง 14 เมตร และปกคลุมด้วยซาลาเปาจำลองกว่า 9,000 ลูก เมื่อสัญญาณดังขึ้น ผู้เข้าแข่งขันต่างแข่งกันไต่หอคอยขึ้นไปเก็บซาลาเปา ซึ่งเชื่อว่าเป็นสัญลักษณ์แห่งความโชคดี ให้มากที่สุดเท่าที่สามารถเก็บได้ภายในเวลา 3 นาที โดยซาลาเปาที่มีแต้มสูงที่สุดจะอยู่ที่บริเวณยอดหอคอย
ในช่วงเทศกาลนี้เอง ชาวบ้านบนเกาะเฉิ่งเจ้าจะร่วมใจกันรับประทานอาหารมังสวิรัติ รวมถึงซาลาเปานำโชค หรือ “เผ่ง อ๊อน เป๊า” ซึ่งทำมาจากแป้ง น้ำตาล และน้ำ เป็นหลัก ซาลาเปานำโชคมีทั้งหมด 3 รสชาติให้เลือกรับประทาน ได้แก่ ไส้งา ไส้ลูกบัว และไส้ถั่วแดง ซึ่งไม่มีส่วนผสมของเนื้อสัตว์ ซาลาเปานำโชคลูกกลมที่ถูกปั้มด้วยตัวอักษรจีนที่มีความหมายว่า สันติสุข เหล่านี้จะถูกนำมาแจกจ่ายให้กับผู้เข้าร่วมงานหลังสิ้นสุดงานเทศกาล
