Take whey in the right way “WHEY PROTEIN”
ปัจจุบันนี้ เทรนด์การดูแลรูปร่างเปลี่ยนไปจากสมัยอดีต โดยเฉพาะหนุ่มๆ หมอจำได้ว่าช่วยอยู่มัธยม เพื่อนๆจะแอบกรี๊ดผู้ชายสูงๆผอมๆเหมือนไม้ตะเกียบ แต่ปัจจุบันไม่ใช่อย่างนั้นแล้ว หุ่นกระชากใจสาว คือ ต้องมี sixpack ต้องมีกล้ามเนื้อแน่นๆ ซึ่งการที่จะหุ่นเฟิร์มแบบนั้นได้ สิ่งหนึ่งที่ขาดไม่ได้คือการออกกำลังกาย แต่จะให้ออกกำลังกายอย่างเดียว กล้ามเนื้อก็เพิ่มไม่ทันใจ จึงต้องหาตัวช่วย ตัวช่วยที่ได้รับความนิยมมากอย่างหนึ่งซึ่งบอกไปทุกคนต้องคุ้นหู นั่นก็คือโปรตีน Whey ปัจจุบันจัดอยู่ในกลุ่มอาหารเสริม และถูกจัดรวมอยู่ในกลุ่ม bodybuilding set มากมาย มีคนไข้มาถามหมอเรื่อยๆเกี่ยวกับโปรตีนเวย์ ว่าคืออะไร ต้องกินอย่างไร กินรุ่นไหน กินแล้วจะอ้วนหรือแพ้ไหม กินได้นานแค่ไหน วันนี้หมอจะมาคลายข้อสงสัยของคำถามยอดนิยมเหล่านี้ให้ค่ะ
เวย์โปรตีน (Whey protein) ชื่อของมันบอกอยู่ตรงตัวเลยค่ะ ว่าคือโปรตีน แต่เป็นโปรตีนที่แยกตัวออกมาจากการทำน้ำนมให้เป็นชีส ซึ่งนอกจากโปรตีนที่ได้มาแล้วนั้น ยังประกอบไปด้วยไขมัน น้ำตาลแลคโตส(Lactose) แร่ธาตุต่างๆอีกด้วย จากนั้นนำมาผ่านกระบวนการต่างๆ เพื่อแยกเอาไขมันและน้ำตาลแลคโตสออกไป เหลือไว้เพียงโปรตีนและสารประกอบที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย เช่น immunoglobulins, lactoferrin, lactoglobulin ชื่อพวกนี้เป็นศัพท์ทางการแพทย์ เป็นสิ่งที่มีความสามารถในการเสริมความแข็งแรงของระบบภูมิคุ้มกันได้
มาพูดถึงโปรตีนฟอร์มต่างๆในเวย์ ประกอบไปด้วยกรดอะมิโนรูปแบบต่างๆ โดยกรดอะมิโนคือหน่วยที่เล็กที่สุดของโปรตีน ร่างกายจึงสามารถดูดซึมและนำไปใช้ได้รวดเร็ว โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อคุณต้องการเสริมสร้างกล้ามเนื้อ หลังจากการออกกำลังกาย จะเกิดภาวการณ์บาดเจ็บที่เส้นใยกล้ามเนื้อแบบเล็กๆและมีการซ่อมแซมเกิดขึ้นตาม ตำแหน่งนี้คือตำแหน่งที่เกิดการเปลี่ยนแปลง “increases in muscle and fat loss” คุณอาจจะรู้อยู่แล้วว่าส่วนประกอบหลักของกล้ามเนื้อคือโปรตีน ดังนั้นเมื่อต้องการซ่อมแซมเส้นใยกล้ามเนื้อ เราจึงต้องใช้โปรตีนในการซ่อมแซมและกระตุ้นการสร้างกล้ามเนื้อ กรดอะมิโนจากเวย์โปรตีนจึงทำหน้าที่โดยตรงในจุดๆนี้
หากพูดถึงประเภท เวย์โปรตีนแบ่งออกเป็น 3 กลุ่ม ประเภทแรกเรียกว่า Whey protein concentrate (WPC) เวย์ประเภทนี้ค่อนข้างอร่อยเนื่องจากจะมีกลิ่นและรสตามธรรมชาติแบบนม มีความเข้มข้นของโปรตีนประมาณ 29%-89% โดยน้ำหนัก แต่จะมีปริมาณไขมันและแลคโตสสูงกว่าเวย์ประเภทอื่น
ดังนั้นถ้าคุณต้องการปริมาณไขมันและน้ำตาลน้อยๆ คุณก็ควรเลือกเวย์ที่มีสัดส่วนของโปรตีนสูงๆ ประเภทต่อมาคือ Whey protein isolate (WPI) มีความบริสุทธ์มากขึ้นเนื่องจากมีการแยกเอาไขมันและน้ำตาลแลคโตสออกไปอีก คงเหลือโปรตีนเข้มข้นกว่าเดิมมากกว่า 90%โดยน้ำหนัก มีกลิ่นและรสธรรมชาติแบบนมเช่นกันกับ WPC แต่ราคาจะแพงกว่า ประเภทสุดท้ายคือ Hydrolyzed whey protein (HWP) เป็นการนำ WPC หรือ WPI มาผ่านกระบวนการ Hydrolyzed ทำให้ขนาดโมเลกุลของเวย์โปรตีนเล็กลงไปกว่าเดิม ทำให้เกิดการดูดซึมที่เร็วขึ้นและกระตุ้นการแพ้น้อย แต่ข้อเสียคือโมเลกุลที่ดีบางประเภทจะถูกทำลายไปด้วยและรสชาติขม ราคาของเวย์ประเภทนี้แพงกว่าเวย์ประเภทอื่น มักไม่พบเวย์ HWP เดี่ยวๆ แต่จะอยู่ในรูปแบบของการผสมอยู่กับเวย์ประเภทอื่น
ในเรื่องของการแพ้เวย์
ความเป็นจริงนั้นส่วนใหญ่เป็นการแพ้ casein ที่พบในนมสัตว์ ส่วนใหญ่เท่านั้นนะคะ แต่มีคนจำนวนน้อยเช่นกันที่แพ้เวย์ โปรตีนจากนมวัวประกอบไปด้วย 20% whey protein และ 80% casein protein (ในขณะที่โปรตีนจากน้ำนมแม่ประกอบไปด้วย 60% whey protein และ 40% casein protein) กระบวนการผลิตนั้นไม่สามารถกำจัดเคซีนได้ 100% จึงสามารถกระตุ้นการแพ้ได้ การแพ้ที่พูดถึงจะไม่ใช่ลักษณะแพ้รุนแรงเข้าโรงพยาบาล แต่จะแสดงออกมาในลักษณะผื่นคัน ท้องอืด ขับถ่ายผิดปกติ มีเสมหะในลำคอซะมากกว่า ใครที่บริโภคเวย์แล้วมีอาการดังกล่าว อาจต้องเปลี่ยนเป็นเวย์ประเภท WPI หรือประเภทที่มี HWP ผสม จะลดอาการแพ้ที่เกิดขึ้นได้
มาดูวิธีการรับประทานกันค่ะ โดยทั่วไป คนเราต้องการโปรตีนประมาณ 1g ต่อน้ำหนักตัว 1kg แต่ถ้าคุณเป็นคนที่ทำงานที่ต้องออกแรงเยอะ หรือนักกีฬา เล่นกล้าม ปริมาณที่เหมาะสมจะปรับเป็น 1.5 – 2 g ต่อน้ำหนักตัวแทนค่ะ เคยมีคำถามจากคนไข้ ถามว่ารับประทานเวย์แทนโปรตีนจากอาหารเลยได้หรือไม่ มันไม่สามารถทดแทนกันได้ค่ะ เนื่องจากกรดอะมิโน ซึ่งเป็นสิ่งที่ได้จากโปรตีนนั้นแตกต่างกัน จะไม่รับประทานโปรตีนจากแหล่งอื่นเลยคงไม่เหมาะ ในบางคนไม่ทานมื้อเย็น ทานเพียงเวย์โปรตีนอย่างเดียวได้หรือไม่ คำตอบคือได้ค่ะถ้าคุณทานมื้อเช้าและมื้อเที่ยงเพียงพอได้สารอาหารครบ มื้อเย็นจะกลายเป็นมื้อที่ไม่จำเป็นเลย ส่วนช่วงเวลาที่เหมาะสมในการทานเวย์ คือก่อนหรือหลังออกกำลังกาย 30 นาที ซึ่งเป็นช่วยที่ร่างกายจะเผาผลาญพลังงานแล้วนำเวย์โปรตีนไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดในการเสริมสร้างกล้ามเนื้อ
เวย์โปรตีน ส่วนใหญ่ถูกรู้จักในนาม bodybuilding supplement ทราบหรือไม่ว่า เวย์โปรตีนนั้นยังมีประโยชน์อื่นๆอีกมากมาย เนื่องจากคุณสมบัติมันประกอบไปด้วยกรดอะมิโนมากมาย จึงมีประโยชน์ในเรื่องอื่นๆด้วย เช่น ลดความเสี่ยงโรคหัวใจ มะเร็ง เบาหวาน ลดปริมาณไขมันในเลือด ลดการอักเสบในร่างกาย หรือต่อต้านเชื้อโรคบางประเภทได้อีกด้วย หมอหวังว่าบทความนี้จะไขข้อข้องใจเกี่ยวกับเวย์โปรตีนได้มากขึ้น ทำให้ผู้อ่านสามารถเลือกใช้และปรับใช้ให้เหมาะกับตัวเองมากขึ้นนะคะ ขอบคุณค่ะ
ข้อมูลโดย พญ. อาคิรา ลิ้มสุวัฒน์
แพทย์เฉพาะทางด้าน Anti-Aging จาก Bangkok Anti-Aging Center
02-277-2893-4
www.bangkok-antiagingcenter.com
