เพื่อเป็นการน้อมเกล้าน้อมกระหม่อมสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันเป็นที่สุดมิได้ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ที่มีต่อพสกนิกรไทย การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) จัดงานเปิดโครงการ “ก้าวแรกสู่ ๙ ที่ยิ่งใหญ่” ตามรอยเส้นทางเสด็จพระราชดำเนินของในหลวง รัชกาลที่ ๙ ที่ทรงเยี่ยมเยือนประชาชนทั่วทุกภูมิภาค โดยได้เชิญคณะสื่อมวลแขนงต่าง ๆ ร่วมการเดินทางไปตามรอยพระบาท
นายนิธี สีแพร ผู้อำนวยการฝ่ายส่งเสริมสินค้าการท่องเที่ยว การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย กล่าวว่า พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จฯเยี่ยมราษฎรทุกพื้นที่ ตั้งแต่ก้าวแรกที่ไปล้วนแต่มีความหลายและคุณค่า
ทรงรับรู้และเข้าใจถึงความเป็นอยู่ สถานการณ์ ปัญหา และทรงช่วยเหลือหาทางแก้ไข จนกลายเป็นโครงการพัฒนาต่าง ๆ ตามแนวพระราชดำริ เข้าใจ เข้าถึง การพัฒนา” หลายโครงการเป็นแหล่งเรียนรู้ที่สำคัญที่ราษฏรได้นำมาประยุกต์ใช้กับการดำเนินชีวิต ททท.จึงได้จัดโครงการ “ก้าวแรกสู่ ๙ ที่ยิ่งใหญ่” ขึ้นมา
โดยต่อยอดขยายผลจากหนังสือ ๗๐ เส้นทางตามรอยพระบาท ที่ ททท.ได้จัดทำและเผยแพร่พระเกียรติคุณในวาระทรงครองราชย์ครบ ๗๐ ปี ซึ่ง ททท.ได้คัดเลือกมาจำนวน ๙ เส้นทางเพื่อท่องเที่ยวเชิงศึกษา ครบคลุมทุกภูมิภาค พร้อมเตรียมจัดทำคู่การท่องเที่ยว “ก้าวแรกสู่ ๙ ที่ยิ่งใหญ่” อีกด้วย ซึ่งโครงการชั่งมัน ตามพระราชดำริ อ.ท่ายาง จ.เพชรบุรี คือ ๑ ใน ๙ เส้นทาง
โครงการชั่งมัน ตามพระราชดำริ ซึ่งเป็นโครงการลำดับสุดท้ายของในหลวง ตั้งอยู่ที่บ้านหนองคอไก่ ตำบลเขากระปุก อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี โดยมี คุณชนินทร์ ทิพย์โภชนา ผู้จัดการโครงการฯ ให้การต้อนรับ
สำหรับประวัติความเป็นมาของโครงการ ฯ เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๑ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงซื้อที่ดินจากราษฎรบริเวณอ่างเก็บน้ำ หนองเสือ ประมาณ ๑๒๐ ไร่ และต่อมา ปี พ.ศ. ๒๕๕๒ ทรงซื้อแปลงติดกันเพิ่มอีก ๑๓๐ ไร่ รวมเนื้อที่ทั้งหมด ๒๕๐ ไร่ โดยมีพระราชดำริให้ทำเป็นโครงการตัวอย่างด้านการเกษตร รวบรวมพันธุ์พืชเศรษฐกิจในพื้นที่ อ.ท่ายาง จ.เพชรบุรี และพื้นที่ใกล้เคียงมาปลูกไว้ที่นี่
ทั้งนี้ได้เริ่มดำเนินการตั้งแต่วันที่ ๑๓ กรกฎาคม พ.ศ.๒๕๕๒ เป็นต้นมา และพระราชทานพันธุ์มันเทศซึ่งออกมาจากหัวมันที่ตั้งโชว์ไว้บนตาชั่งในห้อง ทรงงานที่วังไกลกังวลให้นำมาปลูกไว้ที่นี่ พระราชทานชื่อโครงการว่า “โครงการชั่งหัวมัน ตามพระราชดำริ” ซึ่งชื่อ “ชั่งหัวมัน” มาจากหัวมันที่มีชาวบ้านถวายให้ที่วังไกลกังวล แต่ถูกทิ้งไว้ที่เครื่องชั่งนานพอควร จนในหลวงมาเห็นอีกที หัวมันรากงอก ใบมา เลยดำริว่า หัวมันขึ้นได้ทุกสภาวะจริงๆ
โครงการชั่งมัน ตามพระราชดำริ มีวัตถุประสงค์เพื่อให้เป็นแหล่งรวบรวมพันธุ์พืชเศรษฐกิจ พืชพันธุ์ดีของอำเภอท่ายาง และของจังหวัดเพชรบุรี เป็นแหล่งเรียนรู้ด้านการเกษตรแก่เกษตรกร และให้ประชาชนในพื้นที่เข้ามามีส่วนร่วมในการจัดทำแปลงหรือมาช่วยงานพระองค์
การดำเนินกิจกรรมภายในโครงการ ประกอบด้วย การใช้กังหันลมผลิตไฟฟ้าเพื่อเป็นพลังงานทดแทน,การผลิตพืชปลอดภัยจากสารพิษ,การสาธิตการปลูกสบู่ดำ,การปลูกข้าวสายพันธุ์ต่าง ๆ ,แปลงศึกษาและส่งเสริมการผลิตชมพู่เพชรสายรุ้ง,แปลงศึกษาและส่งเสริมการผลิตหน่อไม้ฝรั่ง,การทำปุ๋ยหมัก,การปลูกไม้ผล พืชไร่
ประกอบด้วย อาทิ แก้วมังกร,กล้วยน้ำว้า,กล้วยหักมุก,มะละกอ,มะนาว,ฟักทอง,กล้วย,อ้อย, มะพร้าวน้ำหอม และ มะพร้าวห้าว การปลูกพืชผัก ประกอบด้วย อาทิ มันเทศ,กระเพรา,โหระพา,พริกพันธุ์ซูเปอร์ฮอต,มะเขือเทศราชินี,กระเจี๊ยบเขียว,วอเตอร์เครส,มะระขี้นก และ ผักหวานบ้าน การเลี้ยงสัตว์ อาทิ โคนม และ ไก่
เป้าหมายของโครงการชั่งหัวมัน ตามพระราชดำริ ต้องการให้เป็นศูนย์รวมพืชเศรษฐกิจของ อ. ท่ายาง เพชรบุรี โดยเลือกพันธุ์พืชท้องถิ่นที่ดีที่สุดเข้ามาปลูกแล้วให้ภาครัฐและชาวบ้านร่วมดูแลด้วยกัน เพื่อแลกเปลี่ยนแนวคิด
ซึ่งโครงการชั่วหัวมันเป็นการบริหารทรัพยากรแบบบูรณาการ โดยใช้ทรัพยากรที่มีอยู่ให้คุ้มค่ามากที่สุด ขณะเดียวกันก็พยายามเปลี่ยนวิกฤติให้เป็นโอกาสโดยคาดว่าอนาคตจะเป็นแหล่งเรียนรู้ให้กับประชาชนโดยทั่วไปได้เข้าชม
เครดิตภาพบางส่วน จาก สำนักพระราชวัง, BAREFOOT