สวัสดีค่ะคุณผู้อ่านที่รักและคิดถึง ทันทีที่คุณครูลิลลี่เปิดปฏิทินพร้อมกับนั่งดูวันที่ว่าในช่วงเวลานี้คุณครูลิลลี่ควรจะเขียนเรื่องราวอะไรดี ก็รู้ทันทีว่าช่วงเวลานี้จะหนีเรื่องนี้ไปไม่ได้ นั่นก็คือ เรื่องราวของ วันไหว้พระจันทร์ นั่นเอง เพราะในปีนี้ปีพุทธศักราช 2558 วันไหว้พระจันทร์ตรงกับวันที่ 27 กันยายน 2558 เพราะฉะนั้น ครั้งนี้ขอมาให้เรื่องราวของวันสำคัญวันนี้ก็แล้วกันนะคะ
วันไหว้พระจันทร์ ถือเป็นวันสำคัญของคนจีนหรือชาวไทยเชื้อสายจีน ตามปกติแล้ววันไหว้พระจันทร์จะตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 10 โดยในบางปี วันไหว้พระจันทร์ จะตรงกับเดือนกันยายน หรือตุลาคมค่ะ
วันไหว้พระจันทร์คือวันที่พระจันทร์ส่องแสงงดงามที่สุดและเต็มดวงที่สุด ชาวจีนมีความเชื่อว่าพระจันทร์เป็นสัญลักษณ์ของความสวยงาม เป็นสื่อกลางของการคิดถึงซึ่งกันและกัน เมื่อคนในครอบครัวจากบ้านเกิดไปไกลคิดถึงครอบครัว ก็ให้แหงนมองดวงจันทร์ส่งความรู้สึกที่ดี ส่งความคิดถึงไปสู่ครอบครัวและคนที่รักผ่านดวงจันทร์นั่นเอง นอกจากนั้นยังมีความเชื่อว่าวันไหว้พระจันทร์เป็นวันที่คนในครอบครัวจะได้แสดงความสามัคคีกัน และได้ชมดวงจันทร์พร้อมหน้ากัน ซึ่งชาวจีนได้นิยาม วันไหว้พระจันทร์ว่า “วันแห่งการอยู่พร้อมหน้าของครอบครัว” ด้วยค่ะ
พูดถึงวันไหว้พระจันทร์ทั้งที ในฐานะของคุณครูภาษาไทยก็ขอไปค้นคว้าหาข้อมูลรวบรวมคำศัพท์ที่มีความหมายเกี่ยวกับดวงจันทร์มาฝากกันไว้เป็นความรู้นะคะ ว่ากันว่า พระจันทร์เป็นสิ่งสวยงาม จึงไม่น่าแปลกที่คนจำนวนมากนิยมตั้งชื่อเสียงเรียงนามที่มีความหมายว่าดวงจันทร์ เราไปดูกันดีกว่าค่ะว่ามีคำไหนบ้างที่มีความหมายว่าดวงจันทร์
อย่างคำว่า เดือน อันนี้คือง่ายสุด เดือน ก็มีความหมายว่า ดวงจันทร์ หรืออย่างคำว่า แข คำนี้ก็หมายความถึงดวงจันทร์เช่นกัน คำง่ายๆ อีกคำที่หมายถึงดวงจันทร์ก็คือคำว่า โสม ค่ะ
ทีนี้ไปดูคำยากๆ ขึ้นไปนะคะ คำยากๆ ที่มีความหมายว่าดวงจันทร์ก็ได้แก่ ตโมหร (คำนี้รากศัพท์คือ ตม ที่อ่านว่า ตะ-มะ หรือคำว่า ตโม ซึ่งแปลว่า ความมืด ค่ะ) ส่วนพวกที่ขึ้นต้นด้วยคำว่า “นิ” อาทิ นิศากร นิศานาถ นิศาบดี นิศามณี นิศารัตน์ ทั้งหมดนี้ล้วนแปลว่า พระจันทร์ทั้งสิ้นค่ะ (รากศัพท์มาจากคำว่า นิศา ที่แปลว่ากลางคืนนั่นเองค่ะ)
อีกตระกูลหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับคำว่า ดวงจันทร์ ก็คือ ศศ ที่อ่านว่า สะ-สะ อันนี้ก็จะมี ศศพินทุ์ ศศลักษณ์ ที่หมายถึงดวงจันทร์ นอกจากนั้นถ้าเป็น ศศิ หรือ ศศี ที่อ่านว่า สะ-สิ สะ-สี 2 คำนี้ก็จะมีความหมายว่า ดวงจันทร์เช่นกัน รวมไปถึงคำว่า ศศิธร ด้วยค่ะ เอาล่ะค่ะ หอมปากหอมคอกับคำศัพท์ที่แปลว่าดวงจันทร์ ทีนี้เรามาปิดท้ายเรื่องไหว้พระจันทร์กันอีกครั้งดีกว่านะคะ
ตามปกติการไหว้พระจันทร์จะเริ่มต้นตอนหัวค่ำซึ่งดวงจันทร์เริ่มปรากฏบนท้องฟ้า โดยหลังเสร็จพิธีทุกคนในครอบครัวจะตั้งวงแบ่งกันกินขนมไหว้พระจันทร์ โดยเชื่อว่าขนมต้องนำมาหั่นแบ่งให้เท่ากับจำนวนคนในครอบครัว ห้ามเกินหรือขาด และแต่ละชิ้นต้องมีขนาดที่เท่ากัน ขนมไหว้พระจันทร์จึงเป็นสัญลักษณ์ของความสามัคคี ความกลมเกลียวคนในครอบครัว จะเห็นได้ว่ารูปลักษณะของขนมไหว้พระจันทร์ จะต้องทำเป็นก้อนวงกลมเท่านั้นค่ะ แหม รู้อย่างนี้ก็อยากทำขนมไหว้พระจันทร์ชิ้นใหญ่ๆ แล้วแบ่งให้คนไทยทั้งชาติรับประทานไปพร้อมกัน ประเทศเราจะได้มีแต่ความสามัคคี คุณผู้อ่านคิดเหมือนกับคุณครูลิลลี่ไหมคะ สวัสดีค่ะ
