หลังจาก นพ.วันชัย สัตยาวุฒิพงศ์ เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา และ ภก.ประพนธ์ อางตระกูล รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา ได้ทลายแหล่งลักลอบขายยาแก้ไอเถื่อน “ผสมทรามาดอล” จำนวนมาก พร้อมสั่งกำชับร้านยาอย่างเข้มงวดเด็ดขาดนั้น
เภสัชกร สิรวิชญ์ พันธนา เภสัชกรชำนาญการ ( ด้านเภสัชกรรมคลินิก ) เปิดเผยกับเว็บไซต์โดดเด่นดอทคอมว่า แม้ปัจจุบันจะมีกฎหมายควบคุมเกี่ยวกับยาเสพติด แต่ก็ยังพบข่าวปัญหายาเสพติดอยู่เป็นประจำ เพราะยังมีผู้ที่พยายามจะหายาหรือพืชที่หาได้มาประยุกต์เพื่อให้เกิดการเสพติด
ไม่ว่าจะเป็น ใบกระท่อมที่เคยเป็นข่าวว่านำมาผสมกับเครื่องดื่มเป็นสูตร 4 x100 หรือ ยาแก้ ภูมิแพ้ แก้หวัดแก้ไอ Diphenhydramine รวมไปถึงที่กำลังเป็นข่าวอยู่ตอนนี้คือ การใช้ยาแก้ปวด “ทรามาดอล” Tramadol เพื่อเสพติดในกลุ่มวัยรุ่น
Tramadol เป็นยาระงับอาการปวดในกลุ่มโอพิออยด์ ( Opioid ) การออกฤทธิ์เหมือนคล้ายมอร์ฟีน มีบางคนนำมาใช้ในทางที่ผิด คือ ผสม Tramadol กับเครื่องดื่มชูกำลัง หรือน้ำอัดลม หรือ เครื่องดื่มมึนเมาอื่น หลังจากที่ดื่มเครื่องดื่มดังกล่าวแล้วจะเกิดอาการเคลิ้ม ครึ้มอกครึ้มใจ สบายอารมณ์ ( Euphoria ) ผู้ใช้จึงเกิดติดใจและอยากใช้อีก จนเกิดความรู้สึกอยากใช้ในปริมาณที่เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ จนเกิดการติดยาได้ และเมื่อติดยาแล้วหากไม่ได้รับยานี้ต่ออาจเกิดอาการถอนยาได้
ประโยชน์ของ Tramadol ทางการแพทย์ จะใช้ระงับอาการปวดระดับปานกลางถึงรุนแรงคล้ายกับมอร์ฟีน( morphi ) แต่ Tramadol ระงับอาการปวดได้น้อยกว่ามอร์ฟีน 5-20 เท่า จึงไม่จัดอยู่ในกลุ่มยาเสพติดให้โทษ
ยา Tramadol ยังสามารถระงับปวดปลายประสาท โดยการยับยั้งตัวเก็บกลับสารสื่อประสาทชนิดซีโรโธนิน ( Serotonin ) และ นอร์อีพิเนฟริน( Norepinephrine) ที่บริเวณปลายประสาท จึงลดอาการปวดได้
สำหรับอาการข้างเคียงจากยา Tramadol อาจพบในระดับที่ไม่รุนแรง เช่น ท้องผูก คลื่นไส้ อาเจียน ใจสั่น มือสั่น ความดันโลหิตต่ำ มึนงง ประสาทหลอน หรือ พบในระดับรุนแรง เช่น การกดศูนย์การหายใจ หรือ กล้ามเนื้อเกร็งกระตุก ความดันโลหิตสูง และประสาทหลอน ซึ่งอาจรุนแรงจนเสียชีวิตได้
จะเห็นว่าการใช้ยา Tramadol ในทางที่ผิด หรือการเสพเพื่อให้เคลิ้ม ครึ้มอกครึ้มใจนั้น เป็นอันตรายมาก ซึ่งอาจนำไปสู่การเสียชีวิตได้ ฉะนั้นจึงควรระมัดระวังในการใช้ยานี้เป็นอย่างมาก ควรใช้ยาตามคำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกรอย่างเคร่งครัด เพื่อป้องกันอันตรายจากยานี้ และสำหรับการเสพยานี้เพื่อต้องการความสุขชั่วครั้งชั่วคราวนั้น ไม่คุ้มค่ากับความสูญเสียที่ต้องแลก หรือปัญหาอื่นที่อาจตามมา ทั้งทางด้านครอบครัว สังคม และประเทศชาติ….
