จุดในปอด จุดเริ่มต้นของความเสี่ยงโรคมะเร็งปอด จริงหรือ? หากใครเคยเข้ารับการเอกซเรย์ปอด แล้วพบว่าตัวเองมีความผิดปกติ เช่น มีจุดหรือรอยเล็กๆ ในปอด อย่านิ่งนอนใจ ต้องพยายามติดตามหาคําตอบให้จนมั่นใจว่า สิ่งที่พบนั้น คือความผิดปกติจริงหรือไม่ รุนแรงหรือไม่ เนื่องจากพบได้บ่อยๆ ว่าความผิดปกติเพียงเล็กๆ น้อยๆ ที่มองข้ามไป อาจเป็นต้นเหตุของการเกิดโรคร้ายตามมาได้
จุดหรือก้อนในปอด คือจุดเล็กๆ ที่มีขนาดเป็นมิลลิเมตร หรืออาจมีขนาดใหญ่เป็นหลายๆ เซนติเมตรได้ ซึ่งจะพบในส่วนใดส่วนหนึ่งของปอด ลักษณะที่ว่านี้จะไม่ได้มีอาการใดๆ บ่งบอก คือไม่ไอ ไม่เจ็บ หรือไม่มีอาการเหนื่อยร่วมด้วยเลย สาเหตุที่ทําให้เกิดจุด หรือก้อนขึ้นในปอด พอจะอธิบายคร่าวๆ ได้ดังนี้
ในสถานการณ์ส่วนใหญ่ แพทย์ไม่สามารถทราบได้ว่า ก้อนหรือจุดในปอด เกิดจากสาเหตุใด ภาพเอกซเรย์หรือแม้แต่เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ก็ไม่ช่วยบอกสาเหตุได้ จะตัดชิ้นเนื้อตรวจก็อาจพบหรือไม่พบก็ได้ ขึ้นอยู่กับขนาดและตําแหน่งของก้อนนั้นๆ ถ้าตรวจพบก้อนในปอดที่มีขนาดใหญ่ เช่น มากกว่า 3 เซนติเมตร มักมีโอกาสสูงที่ก้อนจะมีสาเหตุจากมะเร็งปอด เราจึงมักจะต้องหาสาเหตุให้พบโดยการเจาะก้อน หรือส่องกล้องตัดชิ้นเนื้อ หรืออาจพิจารณาตัดก้อนทิ้งไปเลย
แต่ถ้าก้อนขนาดเล็กมากๆ เช่น 5 – 10 มิลลิเมตร หรือไม่ถึง 1 เซนติเมตร และไม่มีอาการ อาจเข้าใจผิดไปว่าไม่มีอันตราย ซึ่งจริงๆ อาจเป็นมะเร็งปอดในระยะเริ่มแรกก็ได้ ก้อนที่เล็กขนาดนี้ การตรวจเพิ่มเติมในทันทีมักไม่ได้ผล การไม่พบจึงไม่ได้แปลว่าไม่เป็นอะไร ยังบอกสาเหตุไม่ได้ วิธีที่ใช้คือ การติดตามต่อเนื่องไปนานๆ ว่าไม่มีการเปลี่ยนแปลงขนาดของก้อนอย่างน้อย 3 ปี จึงจะพอมั่นใจได้ว่า ก้อนหรือจุดในปอดดังกล่าว ไม่ได้มีสาเหตุมาจากมะเร็ง การติดตามเอกซเรย์คอมพิวเตอร์เป็นระยะๆ ในระยะเวลาต่างๆ กัน ถ้าระหว่างการติดตาม ก้อนมีการเพิ่มขนาดขึ้น ก็ต้องตรวจเพิ่มเติม เช่น การส่องกล้องหลอดลม เพื่อตัดชิ้นเนื้อ หรือเจาะก้อน แล้วแต่ว่าตําแหน่งของก้อนอยู่ที่ใด ตรวจวิธีใดจะเหมาะสม ซึ่งแพทย์จะเป็นผู้พิจารณา บางรายอาจต้องตัดปอดส่วนนั้นทิ้งไป
บางคนมาพบแพทย์ด้วยอาการป่วยต่างๆ เช่น ไอเรื้อรังไม่หาย แพทย์ก็มักจะให้เอกซเรย์ปอดทันที และหลังจากที่เอกซเรย์แล้วผลปรากฏว่าเจอจุดเล็กๆ ในเนื้อปอด แล้วอาการอาจหายไปเองหรือด้วยยา ห้ามเข้าใจไปเองว่าจุดหรือความผิดปกติที่พบจากภาพเอกซเรย์คงหายไปด้วยกันแล้ว คิดว่าไม่เป็นอะไร ไม่ได้ร้ายแรง ซึ่งเป็นความคิดที่ผิด ต้องยืนยันด้วยการเอกซเรย์ปอดซ้ำ ให้มั่นใจเสมอ ถ้าจุดในปอดยังอยู่ ก็ต้องติดตามนานๆ
จุดในปอดเล็กๆ ทําไมถึงสําคัญ?
มะเร็งปอดเป็นภัยร้ายทั่วโลก เป็นมะเร็งที่มีอุบัติการณ์สูงสุด และมีอัตราตายสูงสุด การรักษาจะได้ผลดี ถ้าพบโรคตั้งแต่ระยะเริ่มต้น จะรักษาให้หายได้ด้วยวิธีการตัดปอตส่วนที่มีก้อนทิ้งไป แต่ต้องมีเงื่อนไขคือ โรคยังไม่ลามไปที่อวัยวะส่วนอื่นๆ หรือต่อมน้ำเหลือง และเราต้องแข็งแรงพอที่จะเข้ารับการผ่าตัด มีสภาพปอดที่ดีพอที่จะรับการตัดปอดได้ แต่ถ้ามาพบแพทย์ในระยะที่โรคกระจายไปอวัยวะอื่นๆ แล้ว ก็จะต้องให้ยาเคมีบําบัด อาจร่วมกับการฉายแสงแทน ซึ่งมักทําได้เพียงการยืดเวลาออกไป ไม่หายขาด คนที่มาด้วยจุดเล็กๆ ในปอด จึงต้องติดตามต่อเนื่องเป็นระยะๆ ตามคําแนะนําของแพทย์ หากไม่ระวัง ถ้าจุดนั้นมีสาเหตุจากมะเร็งปอด มาตรวจอีกทีเมื่อมีอาการแล้ว โรคก็อาจกระจายไปหลายตําแหน่ง แบบนี้เท่ากับเสียโอกาสการรักษา
…………………………………………………………………..
ถึงจุดในปอดอาจเป็นเพียงจุดเล็กๆ ที่ไม่มีอาการ แต่ก็ไม่ควรชะล่าใจ ต้องติดตามจนมั่นใจว่าไม่ใช่มะเร็งแน่ๆ บางรายอาจจําเป็นต้องได้รับการส่องกล้อง หรือเจาะนำชิ้นเนื้อไปตรวจก่อน แม้ไม่พบความผิดปกติใดๆ เลย ก็ต้องติดตามว่ามีการเปลี่ยนแปลง หรือมีการเติบโตของจุดหรือก้อนหรือไม่มี ซึ่งข้อจํากัดของการตรวจวินิจฉัยมากมายที่แพทย์ไม่สามารถให้คําตอบได้ทันทีในครั้งแรก การเปลี่ยนแพทย์ หรือโรงพยาบาลไปเรื่อยๆ อาจทําให้ยิ่งเสียเวลา ถ้าข้อมูลไม่ต่อเนื่อง เพราะสุขภาพเป็นเรื่องใกล้ตัว ดูแลใส่ใจตัวเองให้มาก ปัญหาสุขภาพก็จะไม่มากวนใจนะคะ
เนื้อหาโดย Dodeden.com
